برآورد gis پایه میزان فرسایش و رسوب حوضه آبریز لیقوان چای با استفاده از مدل mpsiac

فرسایش خاک سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع، رسوب مواد در آبراهه ها، مخازن و سدها، کاهش ظرفیت آبگیری آن ها و خسارات جبران ناپذیری را بر جای می گذارد. بدین جهت حفاظت از آب، خاک و مبارزه با فرسایش لازم و ضروری است. هدف از تحقیق حاضر برآورد شدت فرسایش و میزان رسوب حوضه لیقوان چای با استفاده از مدل تجربی mpsiac و با استفاده از (gis) و کارایی این سیستم در مطالعات فرسایش و رسوب حوضه های آبخیز و در نهایت کاهش حجم رسوبات در سطح حوضه و نهایتا بستر رودخانه می باشد. در این تحقیق با استفاده از نقشه پایه و سایر اطلاعات و نقشه های موجود و کنترل موقعیت واحدهای کاری بوسیله دستگاه gps در طبیعت امتیاز 9 عامل موثر در مدل mpsiac در هر واحد کاری تعیین و با جمع کردن آنها میزان r (درجه رسوبدهی) در هر واحد کاری و با توجه به نسبت مساحت آن ها در کل حوضه بدست آمد و در نهایت با قرار دادن میزان r بدست آمده در رابطه مربوطه میزان رسوب برآورد گردید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که ضریب رسوبدهی در این حوضه 7/77 و مقدار رسوب ویژه آن 602 مترمکعب درکیلومتر مربع در سال می باشد. با توجه به نتایج فرمول مورد بررسی در حوضه مورد مطالعه و مقایسه آن با اعداد جدول مربوط به مدل mpsiac می توان اذعان نمود که حوضه آبریز لیقوان چای از نظر فرسایش و تولید رسوب در وضعیت زیاد قرار داشته و شدت رسوبدهی آن بین 100-75 می باشد، همچنین مشاهده گردید میزان رسوب برآورد شده در این حوضه در کلاس فرسایشی 3 و 4 و از نظر طبقه بندی کیفی فرسایش در کلاس درجه متوسط و زیاد قرار داشته و طبق تعریف این کلاس می توان گفت که در این حوضه جدا شدن و جابجایی ذرات خاک به میزانی است که اجرای برنامه های حفاظت خاک و آب ضرورت و اولویت داشته و استفاده از اراضی محدویت زیادی دارد.